1. Sốt virus
Sốt virus có thể gây ra bởi nhiều căn nguyên virus và cũng biểu hiện bằng sự tăng nhiệt độ cơ thể. Bệnh sốt virus khá đa dạng vì có đến hàng ngàn loại virus khác nhau, ví dụ như virus gây sốt xuất huyết (virus dengue) là bệnh nhiễm virus lây truyền qua vết đốt của muỗi vằn. Sau khi bị muỗi đốt truyền virus, người bệnh sẽ biểu hiện cơn sốt dengue sau khoảng 4 – 7 ngày. Sốt virus ở trẻ em thường nghiêm trọng và dễ gặp hơn ở người lớn, do hệ miễn dịch và sức đề kháng của trẻ còn chưa hoàn thiện
1.1 Dấu hiệu sốt virus
Sốt virus là bệnh chỉ chung do nhiều loại virus khác nhau gây ra. Tùy từng tác nhân virus mà biểu hiện bệnh có thể nặng, nhẹ khác nhau. Thông thường có những triệu chứng sau:
- Sốt cao đột ngột: 39-40 độ C, Trong cơn sốt do virus thường mệt và đáp ứng kém với các loại thuốc hạ sốt như paracetamol.
- Viêm long đường hô hấp trên: Đi kèm là các triệu chứng của viêm mũi họng như ho, chảy mũi, đau họng….
- Rối loạn tiêu hóa: Có thể xuất hiện với các biểu hiện như buồn nôn, nôn, đi ngoài phân lỏng…
- Nổi hạch: Xuất hiện các hạch vùng đầu mặt cổ, có thể đau sờ thấy kích thước lớn hơn bình thường.
- Đối với người lớn: Đau nhức các cơ, đau đầu, người mệt mỏi, với trẻ nhỏ thì hay quấy khóc.
- Có thể kèm theo viêm kết mạc mắt: mắt đỏ, chảy nước mắt trong
- Nổi ban trên da: Có thể xuất hiện ban sau sốt 2-3 ngày.
- Một số trường hợp ở trẻ nhỏ có thể bị co giật do sốt cao.
- Bệnh thường tự khỏi sau khoảng 7 ngày.
1.2 Hướng dẫn xử lý sốt virus
Các bệnh lý do virus gây ra thường chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, thông thường điều trị triệu chứng và kết hợp với chế độ dinh dưỡng.
- Hạ sốt: Khi sốt < 38,5 độ C sử dụng các phương pháp vật lý như chườm bằng nước ấm vào các vùng trán, nách, bẹn. Khi sốt từ 38,5 độ C chườm ấm kết hợp với thuốc Paracetamol liều 10-15mg/kg, 4-6 giờ/ lần. Chú ý nếu trẻ có tiền co giật nên sử dụng thuốc khi trẻ sốt từ 38 độ C.
- Chống co giật: Nếu trẻ sốt cao hay có tiền sử co giật nên kết hợp sử dụng thuốc hạ sốt và thuốc chống co giật theo chỉ định của bác sĩ.
- Bù nước và điện giải: Khi sốt cao cơ thể bị mất nước và điện giải dẫn đến rối loạn cân bằng nước và điện giải. Bù nước và điện giải bằng oresol, hydrite pha theo tỷ lệ trên bao bì và uống theo nhu cầu.
- Chống bội nhiễm: Vệ sinh cơ thể sạch sẽ, nhỏ mắt mũi bằng dung dịch nước muối 0,9%
- Chế độ dinh dưỡng: sử dụng thức ăn lỏng, dễ tiêu, đủ chất dinh dưỡng, tăng cường vitamin C bằng các loại quả.
2.sốt xuất huyết
Bệnh sốt xuất huyết thường diễn biến qua 3 giai đoạn với những dấu hiệu khác nhau. Giai đoạn đầu của sốt xuất huyết có thể nhầm lẫn với sốt thường và sốt virus. Tuy nhiên, bệnh cảnh của sốt xuất huyết đặc trưng chủ yếu ở các biểu hiện như: xung huyết trên da, phát ban dạng chấm dưới da (dấu hiệu xuất huyết), chảy máu chân răng. Nếu tình trạng bệnh đã nặng, bệnh nhân có triệu chứng đau bụng vùng gan, gan to, tiểu ít, nôn ói nhiều, xét nghiệm công thức máu thấy chỉ số hematocrit tăng cao và lượng tiểu cầu giảm nhanh.
Như vậy, với sốt xuất huyết trong giai đoạn sốt cao ở 3 ngày đầu, chỉ có thể phân biệt với các loại sốt virus khác nhờ kết quả xét nghiệm (nếu được chẩn đoán sớm). Còn khi bệnh đã sang các giai đoạn sau thì có thể phân biệt nhờ xét nghiệm và biểu hiện bệnh.
Điều đáng lưu ý là, với sốt virus thông thường, khi hết sốt thì triệu chứng bệnh cũng thuyên giảm. Trong khi đó, với sốt xuất huyết, khi lui sốt thì lại là lúc bệnh bắt đầu vào giai đoạn biến chứng nguy hiểm, cần được thăm khám, theo dõi sát sao để phát hiện sớm và xử trí kịp thời những biến chứng xảy ra.
2.1. Dấu hiệu sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết do virus Dengue gây ra, bệnh lây qua muỗi vằn chứa virus và đốt người lành. Bệnh xuất hiện theo 3 giai đoạn:
- Giai đoạn khởi phát: Thường trong 3 ngày đầu của bệnh. Bệnh nhân xuất hiện sốt cao đột ngột 39-40 độ C, mệt mỏi, đau đầu, đau nhức hốc mắt, đau người, có thể có viêm long đường hô hấp trên. Các triệu chứng khá giống với sốt virus.
- Giai đoạn toàn phát (giai đoạn xuất huyết): Biểu hiện sốt có thể giảm, xuất hiện các dấu hiệu xuất huyết từ nhẹ đến nặng (do giảm tiểu cầu trong máu), là giai đoạn nhiều biến chứng xảy ra.
- Xuất huyết dưới da: Bệnh nhân thấy các điểm xuất huyết dưới da, kèm theo triệu chứng ngứa da.
- Có thể xuất hiện chảy máu cam, chảy máu chân răng, phụ nữ có thể chảy máu không liên quan tới chu kỳ kinh.
- Xuất huyết đường tiêu hóa với biểu hiện đi ngoài phân đen, đi ngoài phân lẫn máu hay nôn ra máu.
- Xuất huyết nặng hơn có thể biểu hiện xuất huyết não, xuất huyết trong ổ bụng nguy hiểm đến tính mạng.
- Do hiện tượng cô đặc máu nếu không bù đủ dịch bệnh nhân có thể bị hạ huyết áp, nặng hơn sốc do giảm khối lượng tuần hoàn.
- Giai đoạn hồi phục: Bệnh nhân hết sốt, đỡ mệt, tiểu cầu bắt đầu tăng.
2.2. Hướng dẫn xử lý sốt xuất huyết
Cũng là một bệnh do virus gây ra nên chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, điều trị chủ yếu là điều trị triệu chứng và kết hợp chế độ ăn uống nghỉ ngơi:
- Nên hạn chế đi lại, nghỉ ngơi tại giường
- Hạ sốt: Khi sốt < 38,5 độ C sử dụng các phương pháp vật lý như chườm bằng nước ấm vào các vùng trán, nách, bẹn. Khi sốt từ 38,5 độ C chườm ấm kết hợp với thuốc Paracetamol (không được dùng ibuprofen hay aspirin để hạ sốt) liều 10-15mg/kg, 4-6 giờ/ lần. Chú ý nếu trẻ có tiền co giật nên sử dụng thuốc khi trẻ sốt từ 38 độ C.
- Bù nước và điện giải: Uống nhiều nước, dùng oresol hay hydrite để bù nước và điện giải.
- Ăn lỏng, dễ tiêu, tăng cường vitamin c bằng các loại quả.
- Theo dõi tiến triển bệnh thường xuyên: nếu xuất hiện các triệu chứng nặng sốt cao không đáp ứng với thuốc hạ sốt, li bì, lơ mơ, nôn nhiều không uống được, đau bụng nhiều, xuất huyết bất thường như đi ngoài phân đen, nôn ra máu, băng kinh, chảy máu cam, chảy máu chân răng không cầm được… đến ngay các cơ sở y tế để được điều trị kịp thời tránh những biến chứng
- https://nhathuocnhathung.vn/
